Njuike sisdollui

Stáhtaráđđi

Bearjadagaid diibmu 11:00 doallá Majestehta Gonagas Stáhtaráđi. Čoahkkin lea Stáhtaráđđesálas Gonagaslaš šloahtas.

2021 čavčča oaččui Norga vuosttaš geardde ođđa ráđđehusa gávcci jahkái. Støre ráđđehus deaivvadii Gonagasain ja Ruvdnaprinssain vuosttaš ráđđehusčoahkkimis Šloahtas golggotmánu 14. beaivvi. Govven: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Go Ráđđehus lea čoahkis dahkame mearrádusaid, de dat dáhpáhuvvá Stáhtaráđis. Stáhtaráđi jođiha Gonagas, ja mearrádusat čállojuvvojit nu ahte dain čuožžu ahte lea ”Gonagas Stáhtaráđis” mii lea mearrádusa dahkan. Gonagas galgá dohkkehit buot lágáid ja mearrádusaid mat dahkkojuvvojit, ja daid galgá stáhtaministtar dahje su sadjásaš, vel vuolláičállit ovdal dat leat fámus.

Muhtomin gohččojuvvo Stáhtaráđđi earenoamáš čoahkkimii. Dat dáhpáhuvvá go juoga earenoamážit dáhpáhuvvá, ovdamearkkadihte jus fáhkka šaddá molsut muhtun stáhtaráđi, jus Gonagasvissui lea ođđa olmmoš riegádan, dahje eará erenoamáš dilit.

Badjel bealli stáhtaráđi lahtuin fertejit leat čoahkkimis mielde vai ráđis lea mearridanváldi.

Truvdnoárbbolaš

Lagamus truvdnoárbbolaš sáhttá searvat stáhtaráđđečoahkkimiidda go lea deavdán 18 jagi- muhto sus ii leat jienastanváldi ii ge ovddasvástádus.Muhto jus Gonagas lea buohcci dahje olgoriikamátkkis, de jođiha Ruvdnaprinsa Stáhtaráđi Ruvdnaprinsaregeantan.

Hui hárve oktavuođain, go sihke Gonagas ja Ruvdnaprinsa leaba eret, de lágiduvvo Stáhtaráđđi Stáhtaministara kántuvrras. Gonagas oažžu dasto dieđuid mearrádusaid birra nuppes go Stáhtaráđđi čoahkkana Šlohttii.

Bearjadagaid doallá Gonagas stáhtaráđi dás. Govva: Jan Haug, Gonagaslaš hoavva

Čoahkkima čađaheapmi

Go diibmu lahkonišgoahtá 11:00, de boahtá stáhtaministtar oktan ministaraiiguin Šlohttii. Sii čoahkkanit Ministtarsaloŋgii ovdal go fárrolaga mannet Stáhtaráđđesálii. Gonagas boahtá maŋimus, vejolaččat lea Ruvdnaprinsa mielde, ja son de dearvvaha juohkehačča.

Go buohkat leat čoahkkanan, de čohkkába Gonagas ja Ruvdnaprinsa beavdegeažis. Stáhtaráđđečálli čohkká nuppi beavdegeažis, Norgga lágat vel das ovddabealde su. Stáhtaministtar čohkkeda sadjái Gonagasa gurut bealde, ja eará ministarat gávdnet sajiideaset virgejagiid ja rolla mielde. Dasto jearrá Gonagas vurrolagaid juohke ministaris ahte leago sus ášši ovdanbuktit.

Stáhtaráđđesála: Dáiddalaš čiŋaheapmi

Karl Steffensen Kjær: Gonagas Haakon VII. Bázzi lea stellejuvvon ruvdnostuolu maŋabeallái Stáhtaráđđesálas. Govva: Gonagaslaš čoakkáldagat
Ottar Espeland: Gonagas stáhtaoaivámužžan. Bázzi lea stellejuvvon ruvdnostuolu maŋabeallái Stáhtaráđđesálas. Govva: Gonagaslaš čoakkáldagat
Halfdan Strøm: Gonagas Haakon VII Norgga eatnamis, skábmamánu 25. beaivve 1905. Njuohtan lei skeaŋkkan Norges Industriforbund ja Norges Rederforbund – nammasaš lihtuin jagis 1930. Govva: Gonagaslaš čoakkáldagat
Axel Julius Revold: Gonagasbearraša máhccan ruoktot jagis 1945. Njuohtan lei ráđđehusas skeaŋkan gonagasávvudeami oktavuođas 1905-1945. Dát heaŋgá Stáhtaráđđesálas. Govva: Gonagaslaš čoakkáldagat
Harald Dal: Gonagas Haakon vuordnu váli vuođđonjuolggaduslaš Norgii Stuorradikkis skábmamánu 27. beaivve 1905. Govva: Gonagaslaš čoakkáldagat

"Gonagasa beavdi" ráhkaduvvui 1800-logu loahpageahčen ja lea máŋgii stuoriduvvon go ministariid lohku lea lassánan. Go koronapandemiija bođii Norgii jagis 2020, de stuoridedje Šloahta viessogálvosnihkkárat fas beavddi, nu ahte stáhtaráđđečoahkkimiid sáhtii čađahit oadjebas njoammuneastadangaskkain ministariid gaskkas.

Beavddi bajábealde heaŋgá stuora dáhkkečuovga. Dasa lea gollejuvvon bustávaiguin čállojuvvon "Riika galgá huksejuvvot lága mielde". Sánit leat vižžojuvvon ovtta Norgga boarráseamos lágain, Frostatinglágas, mii čállojuvvui sullii jagis 1260.

Seinniin leat golbma stuora njuohtama mat govvidit dehálaš historjjálaš dáhpáhusaid Norggas ja Gonagasviesu historjjás: Gonagas Haakon lávke gáddái Norgga Gonagassan skábmamánu 25. beaivvi 1905, Gonagas Haakon vuordnu váli Stuorradikkis skábmamánu 27. beaivvi 1905, ja Gonagasbearraša máhccan ruoktot maŋŋel nuppi máilmmisoađi, geassemánu 7.beaivvi 1947.

Mearrádusat mat gusket Gonagassii ja Stáhtaráđđái gávdnojit Vuođđolága B-kapihttalis.