Fokus: Hiv ja Aids

Mánáide ja nuoraide čuohcá aidsdávdda leavvan buot garrasepmosit, danin lea ge Ruvdnaprinseassa Mette-Marita váldofokus dat ahte sihkkarastit nuorra jođiheddjiid aids njoammuma eastadanbargui ja ovdagáttuid njeaidimii. Ruvdnaprinseassa lea okta sis gii lea duvdán ovddos dan barggu ahte sii geaidda diet dávda garrasepmosit lea čuohcan – nuorat ja sii geat ieža leat hiv positiivat – galget beassat leat mielde mearrádusaid hábmemis ja aidsbarggu strategiijabargguin.

UNAIDS earenoamášovddasteaddji

Ruvdnaprinseassa Mette-Marit nammaduvvui 2006:s dán doibmii:  Special Representative for UNAIDS. Dan oktavuođas lea son mátkkoštan aidsguoski mátkkiin earet eará Tanzanias, Nicaraguas, Ukrainas ja Malis.

Tanzanias beasai Ruvdnaprinseassa oaidnit 2016:s movt buorit dálkasat leat eastadan eatni hiv njoammumis mánnái. Govven: Christian Laagard, Gonagaslaš hoavva

Ruvdnaprinseassa lea maid leamaš sáttagottiid jođiheaddjin internašuvnnalaš aidskonferánssas. Aidskonferánsa lea máilmmi stuorámus dearvvašvuođakonferánsa, mii lágiduvvo juohke nuppi jagi. 20 000 oasseváldi miehtá máilmmis servet dasa. Ruvdnaprinseassa lei vuosttaš geardde mielde 2006:s, dalle go konferánsa lágiduvvui Torontos.  Dan maŋŋel lei son mielde sihke Wien ja Washington konferánssas.

Ruvdnaprinseassa lea aidsbarggus mielde viiddis internašuvnnalaš fierpmádagas, ja son lea veahkehan UNAIDS sin strategalaš barggus ahte movt oažžut fárrui báikkálaš nuoraidorganisašuvnnaid miehtá máilmmi dán dávdda eastadeapmái.

Geassemánus 2011  lei Ruvdnaprinseassa mielde Alladási čoahkkimis hiv ja aids birra ON generálačoahkkimis, ovttas biras- ja ovddidanministariin. 2014 geasi bovdejuvvui son doallat váldosáhkavuoru ON Generálačoahkkimis olmmošvuoigatvuođaid ja hiv birra, poasta 2015 Agendas – daid ođđa guoddevašvuođaulbmiliid barggu oktavuođas.

Geassemánus 2014 addojuvvui Ruvdnaprinsessii allaárvosaš amfAR Award of Inspiration su ollu jagiid aidsbarggu ovdas. Lea American Foundation for Aids Research mii juohká dan. Govven: Kevin Tachman.

 
Nuorrajođiheddjiid konferánsa Oslos

Geassemánus 2009 bovdii Ruvdnaprinseassa 30 nuorra jođiheaddji miehtá máilmmi Osloi bargat konkrehtalaš ávžžuhusaiguin boahttevaš aidsbarggus. Young Leaders Summit II  konferánsa čohkkii maid jođiheddjiid geat serve bagadallin ja ságastallanguoibmin.

Ruvdnaprinseassa Mette-Marit lei lágideami bovdejeaddji dan golmma beaivásaš konferánssas ovttas dalá biras- ja ovddidanministariin Erik Solheim ja UNAIDS.

Studeren ja eaktodáhtolaš bargu

Ruvdnaprinseassa aidsbargu álggii 2001:s, go Ruvdnaprinsabárra vuođđudii iežaska humaniteara foandda. Dan jagi oaččui Rukses Ruossa doarjaga dan foanddas hiv ja aids eastadanbargguide Mosambikas.

2003:s gearggai Ruvdnaprinseassa oahpuin School of Oriental and African Studies  Londonis (SOAS), gos sus lei hiv ja aids okta njealji fágas. Maŋŋel lohkanáiggi Englánddas, de son barggai golbma mánu hospiterendoaimmas Noradis, ovddidanovttasbargguid direktoráhtas. Dan barggus ledje earenoamáš fokusis hiv ja aidsguoskevaš gažaldagat.

Ieš muitala Ruvdnaprinseassa Mette-Marit ahte juoga rievddai oalát sus eallimis maŋŋel go son deaivvadii  hiv- ja aids gillájeaddji etniiguin ja mánáiguin Malawias 2005:s. Maŋŋel dien guossástallanmátkki dovddai son garra geatnegasvuođa bargagoahtit viidáseappot hiv ja aids eastadanbargguin.

Ruvdnaprinseassa ja su askkis čieža mánnosaš Deborah Malawias. Máná eatnis lea HIV, muhto áhčis ii leat dat. Govven: Knut Falch, Scanpix.

Ruvdnaprinseassa lea maid ollu jagiid bargan eaktodáhtolaš bargin Girku Gávpotmišuvnna/Kirkens Bymisjon  Aksept ásahusas, Girku Gávpotmišuvnna guovddážis mii bargá olbmuiguin geaidda hiv ja aids guoská. Doppe lea son leamaš mielde iešguđetlágan doaimmain – ja lea viššalit searvan jahkásaš norgga Máilmmi Aidsbeaivvi čalmmustemiide juovlamánu 1.beaivvi.