Nobel Ráfibálkkašupmi 2019

Golggotmánu 11. beaivvi dán jagi almmuhii Norgga Nobellávdegoddi geasa sii leat mearridan addit 2019 Nobel Ráfibálkkašumi:

- Norgga Nobellávdegoddi lea mearridan addit 2019 Nobel Ráfibálkkašumis Etiopia stáhtaministarii Abiy Ahmed Ali, dan barggu ovddas maid son lea bargan olahit ráfi ja stáhtaid gaskasaš ovttasbarggu. Earenoamážit deattuhit dan go son áŋggirdii gávdnat čovdosa rádjeriidduide Eritreain. Bálkkašupmi lea maid dohkkeheapmi buot fámuide mat barget ráfi ja soabaheami ovddidemiin Etiopias ja muđui Afrika nuorta ja davvinuorta guovlluin.

Gonagasbárra ja Ruvdnaprinsabárra bohtet iežaset sajiide Oslo ráđđeviesus. Govva: Håkon Mosvold Larsen / NTB scanpix

Árbevieru mielde leigga sihke Majestehtaguovttos Gonagas ja Dronnet ja Gonagaslaš Allavuođaguovttos Ruvdnaprinsa ja Ruvdnaprinseassa mielde seremoniijas go Abiy Ahmed vuostáiválddii bálkkašumi.

Allaáiggálaš seremoniija

Norgga Nobellávdegotti jođiheaddji, Berit Reiss-Andersen, čilgii čiekŋaleappot lávdegotti ákkastallama bálkkašumi juohkimii.

Nobellávdegotti jođiheaddji, Berit Reiss-Andersen, čilge dárkileappot man vuođul Abiy Ahmed Ali oaččui bálkkašumi. Govva: Stian Lysberg Solum / NTB scanpix

Guovddážis bálkkašumi addima vuođuštusas lea dat ahte lea nagodan oažžut ráfi ránnjáriikkain Eritreain, nagodan loahpahit rádjeriidduid mat leat hui guhká juo leamaš dien guovtti riikka gaskkas. Ráfisoahpamuša prinsihpat hábmejuvvojedje lagas ovttasbarggus Eritrea presideanttain Isaias Afewerki.

– Norgga Nobellávdegoddi ipmirda bures ahte ráfi lea juoga mii ásahuvvo ovttasráđiid earáiguin. Mii leat válljen addit bálkkašumi dušše dutnje, danin go oaivvildit ahte don persovnnalaččat leat dien barggus váikkuhan earenoamážit máŋgga suorggis, deattuhii Reiss-Andersen.

Abiy Ahmed Ali vuostáiváldá Nobel Ráfibálkkašumi. Govva: Håkon Mosvold Larsen / NTB scanpix

Nobellávdegoddi čujuhii maid dasa movt stáhtaministtar Abiy Ahmed lea áŋggirdan ráfi- ja soabadallanproseassain eará riikkain, ja movt son lea ovddidan demokratiserendoaimmain iežas riikkas Etiopias. Doppe son lea addán suodjalusa máŋga duhát politihkalaš fáŋggaide, loahpahan preassasensora, dahkan opposišuvdnajoavkkuid bargguid lobálažžan, bidjan jođiheddjiid eret virggiin geat balahuvvojit leat verrošan, ja lasihan nissonolbmuid váikkuhanfámu Etiopia politihkas ja servodateallimis. Fargga lágiduvvojit friddja válggat Etiopias.

Nobellávdegotti vuođuštuš

Giehtadoaškumiin

Go Abiy Ahmed lei vuostáiváldán bálkkašumi, doalai son iežas Nobelsártni. Juo álggahettiin deattuhii son dan man guovddáš rolla Eritrea presideanttas lea leamaš ráfibargguin:

– Mun vuostáiválddán dán bálkkašumi sihke Etiopia ja Eritrea álbmoga ovddas, earenoamážit sin ovddas geat leat massán heakkaset ráfi bálvalusas. Vuostáiválddán dán bálkkašumi iežan ovttasbargi ja ráfivielja presideanta Isaias Afeworki ovddas, gean miehtedáhttu, luohttámuš ja áŋggirdeapmi lea leamaš áibbas mearrideaddjin dan barggus ahte gávdnat loahpalaš čovdosa min guovtti riikka čadnon dilálašvuhtii.

Abiy Ahmed šattai duos dás ain bisánit, go guldaleaddjit gaskkalduhtte su Nobelsártni giehtadoaškumiin. Govva: Terje Bendiksby / NTB scanpix

Abiy Ahmed doalai persovnnalaš sártni. Son muitalii movt son ieš lea vásihan soađi issorasvuođaid. – Soahti lea dat mii njulgestaga čájeha helveha eatnama alde buohkaide geaidda dat guoská. Dan mun dieđán, danin go lean leamaš doppe ja boahtán doppe ruovttoluotta.

– Mis lea boares sátnevájas. Dat gávdno ollu gielain Afrikas, ja čuodjá ná :"Jus dáhtut ráfálaš ija, de ferte du ránnjás maid leat seamma ráfálaš idja go dus".

Buot guldaleaddjit čuoččahedje ja doško gieđaid go Ráfibálkkašumi vuostáiváldi loahpahii iežas sártni.

Giehtadoaškumiin. Govva: Håkon Mosvold Larsen, NTB scanpix

Audiensa

Ovdal bálkkašumi juohkima vuostáiválddii Gonagas Harald Abiy Ahmed audiensii Gonagaslaš šloahtas. Doppe ledje maid Dronnet ja Ruvdnaprinsabárra.

Audiensa Gonagaslaš šloahtas lei vuosttaš oassi Nobelbálkkašumi vuoiti prográmmas. Govva: Terje Pedersen, NTB scanpix

Mánáid ráfibálkkašumi feasta

Redd Barna ávvuda ráfibálkkašumi iežas vugiin. Sii leat 23 jagi juo lágidan iežaset ráfibálkkašumi čalmmustahttima mánáide, gos mánát ieža besset leat fárus hábmet dehálaš osiid lágideamis. Dán jagi ledje 13 guoktenuppelohkái jahkásačča Grünerløkka, Kampen ja Vålerenga skuvllain mielde Nobel Ráfiguovddáža lágideami ráhkkanemiin.

Etiopia ráfiministtar Muferiat Kamil jearahallamis Redd Barna Ráfibálkkašumi feasttas. Govva: Berit Roald / NTB scanpix

Ruvdnaprinsa Haakon, Etiopias ráfiministtar Muferiat Kamil ja ovddidanministtar Dag-Inge Ulstein ledje dan beaivvi gussiid searvvis

Jotkojuvvo eahkes

Eahkeda mielde leat máŋga eará lágideami, mat dábálaččat lávejit ge leat nobelávvudeami oktavuođas. Ráfibálkkašumi vuoiti gudnijahttojuvvo spáiddarvázzimiin Oslos, Ruovdemáđidjastašuvnnas Grand hotellii. Doppe lágiduvvo maid árbevirolaš ráfibálkkašumi bankeahtta eahkes. Doppe leat sihke Gonagas ja Dronnet, Ruvdnaprinsa ja Ruvdnaprinseassa.