Njuike váldosisdollui

Kongsseteren

”Gonagasvilla” dahje ”Kongsseteren” nu movt villa namma lea dál, lea Gonagasbára priváhta opmodat Voksenkollenis Oslos.

Opmodat adno dábálaččat skábman ja dálvet juovlaávvudeami ja jahkásaš Holmenkollvahku oktavuođas. Maŋemus jagiid lea dát báiki dávjjibut geavahuvvon sihke giđđat ja čakčat.

Maŋŋá 1905 gonagasválljema lei norgga álbmogis stuora hállu addit ruvdnenskeaŋkka ođđa Gonagasbárrii. Ásahuvvui lávdegoddi ja álggahuvvui ruhtačoagginákšuvdna čohkket ruđa mainna oastá skeaŋkka. Muhto masa galggai skeaŋka geavahuvvot? Dološ dáru árbevieru mielde galggai Gonagasas leat gárdin, muhto sus lei juo Kongsgården gonagasgárdin. Danin mearriduvvui addit sutnje áigái heivehuvvon villa. ”Gonagasvilla” lei gárvvis 1910:s.

Njukčamánu 9. beaivvi 1907 almmuhuvvui arkiteaktagilvu mas lei earet eará čuovvovaš teaksta:

”Norgga arkiteavttat bovdejuvvojit searvat villatevdnen gilvuin, tevdnet Gonagasviesu mii galgá ceggejuvvot Voksenåsenii, ruvdnenskeaŋkan norgga álbmogis.”

Arkiteavttain lei stuora beroštupmi searvat dán gilvui. Olles 69 evttohusa bohte, mii lea sullii bealli dan áiggi norgga arkiteaktalogus. Guokte evttohusa oaččuiga vuoittu ja guokte evttohusa ostojuvvo. Vuosttašvuoittu oaččui arkiteakta Kristian Hjalmar Biong prošeavttain "Slot over Slot". Nuppivuoittu oaččui arkiteakta Arnstein Arneberg ja Ole Sverre.

Jury arkiteavttat ledje buohkat vuoibmás olbmot arkiteaktabirrasis, dat čájehii ge gilvvu allatvuođa. Dan guovtti vuoitoevttohusa birra celkkii jury ahte dat ledje ”udført paa det sted og med det formaal som her er tilsigtet vilde begge disse prosjekter være epokegjørende i vor moderne træbygningskunst.”

Arkitektuvra

Kongsseteren lea guovtteetášat dimbbarviessu masa leat viežžan inspirašuvnna norgalaš boandahuksenvugiin, das leat motiivvat mat lávejit leat áittiin ja boandastobuin. Visttis leat leapmafeaskkárat, muorrahervemat ja darfedáhkki mat dagahit ahte dat lea oktiiheivehuvvon sihke gongasšloahttan, boandagárdimin ja gaskaáiggiladnin.

Muorravillas lea maid muhtun lágán našunála ođđabarohkka stiila, mas vuhttojit "jugend" dovdomearkkat. Barohka oaidná beđoseainni symmetrála planteornamentihka garra ivnniin, maid inspirašuvdna boahtá norgga 1700-logu muorraduddjondáidagis. Jugendmihtilmasvuođa orgánalaš dovdomearka boahtá oidnosii fitnjut cehkkojuvvon dimbariin seinniid rabastagaid birra ja lásiin.

Dimbbarseinniid oaidná siskkobealde. Stohpoortnegiin leat ollu dekorašuvnnat, sihke málejuvvon dekorašuvnnat ja muorravajus hervemat.

 

09.02.2015

Juogat dán artihkkala Twitteris ja Facebookas:

Juogat dán artihkkala Twitteris Juogat dán artihkkala Facebookas